Το COVID-19, ή η νόσος κοραναϊού 2019, είναι μια ασθένεια που προκαλείται από ένα νέο (ή νέο) κοροναϊό που εντοπίστηκε για πρώτη φορά σε ένα ξέσπασμα στο Wuhan της Κίνας, τον Δεκέμβριο του 2019. Οι κοροναϊοί είναι μια μεγάλη οικογένεια ιών που μπορούν να προκαλέσουν ήπιες ασθένειες, όπως το κοινό κρυολόγημα, σε πιο σοβαρές ασθένειες, όπως το σοβαρό οξύ αναπνευστικό σύνδρομο (SARS) και το αναπνευστικό σύνδρομο της Μέσης Ανατολής (MERS). Επειδή το νέο coronavirus σχετίζεται με το coronavirus που σχετίζεται με το SARS (SARS-CoV), ο ιός ονομάστηκε SARS-CoV-2. Η ακριβής πηγή του SARS-CoV-2, η οποία προκαλεί το COVID-19, δεν είναι σίγουρη αλλά πιθανότατα προέρχεται από νυχτερίδες. Ο ιός μπορεί να εξαπλωθεί από άτομο σε άτομο, μέσω μικρών σταγονιδίων από τη μύτη ή το στόμα που παράγονται όταν ένα άτομο βήχει ή φτερνίζεται. Ένα άλλο άτομο μπορεί να πιάσει το COVID-19 αναπνέοντας σε αυτά τα σταγονίδια ή αγγίζοντας μια επιφάνεια στην οποία προσγειώθηκαν τα σταγονίδια και έπειτα αγγίζοντας τα μάτια, τη μύτη ή το στόμα τους. Τα συμπτώματα από το COVID-19 μπορεί να είναι ήπια έως σοβαρά και μπορεί να εμφανιστούν μεταξύ 2 και 14 ημερών μετά την έκθεση στον ιό. Τα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν πυρετό, βήχα, δύσπνοια, ρίγη, πονοκεφάλους, πονόλαιμο και νέα απώλεια γεύσης ή μυρωδιάς. Άλλα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν πόνο, κόπωση, ρινική συμφόρηση ή ρινική καταρροή ή διάρροια. Σε μερικούς ανθρώπους, η ασθένεια μπορεί να προκαλέσει σοβαρή πνευμονία και καρδιακά προβλήματα και μπορεί να οδηγήσει σε θάνατο. Άλλα άτομα που έχουν μολυνθεί ενδέχεται να μην εμφανίσουν συμπτώματα. Το COVID-19 μπορεί να συμβεί τόσο σε παιδιά όσο και σε ενήλικες. Ωστόσο, οι περισσότερες από τις γνωστές περιπτώσεις της νόσου έχουν συμβεί σε ενήλικες. Τα συμπτώματα στα παιδιά φαίνεται να είναι πιο ήπια από τα συμπτώματα σε ενήλικες. Υπήρξαν πρόσφατες αναφορές για ένα φλεγμονώδες σύνδρομο πολλαπλών συστημάτων σε παιδιά που σχετίζονται με το COVID-19, με συμπτώματα όπως εξάνθημα, πυρετό, κοιλιακό άλγος, έμετο και διάρροια.
Τι μπορώ να κάνω για να αποφύγω το COVID-19;
Δεν υπάρχει επί του παρόντος εμβόλιο για την πρόληψη του COVID-19, αν και εκτελούνται αρκετές κλινικές μελέτες για την ανάπτυξη ενός αποτελεσματικού και ασφαλούς εμβολίου. Ο πιο σημαντικός τρόπος για να προστατευτείτε είναι να αποφύγετε την έκθεση στο COVID-19. Μείνετε στο σπίτι όσο το δυνατόν περισσότερο και αποφύγετε περιοχές όπου μαζεύονται άνθρωποι. Αποφύγετε τα περιττά ταξίδια και ακολουθήστε τις οδηγίες σχετικά με τους ταξιδιωτικούς περιορισμούς που εκδίδονται από τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ (CDC) ή τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ). Ένας άλλος κρίσιμος τρόπος για να προστατεύσετε τον εαυτό σας είναι να πλένετε τα χέρια σας συχνά με σαπούνι και νερό για τουλάχιστον 20 δευτερόλεπτα, για το χρονικό διάστημα που θα χρειαζόταν για να βουτήξετε το τραγούδι Happy Birthday από την αρχή έως το τέλος δύο φορές. Εάν δεν υπάρχει σαπούνι και νερό, χρησιμοποιήστε απολυμαντικό χεριών που περιέχει τουλάχιστον 60% αλκοόλ. Ο καλύτερος τρόπος για να καθαρίσετε τα χέρια σας, ωστόσο, είναι με σαπούνι και νερό.
Εκτός από το πλύσιμο των χεριών σας συχνά, είναι σημαντικό να:
• Αποφύγετε να αγγίξετε τα μάτια, τη μύτη και το στόμα σας.
• Εάν πρέπει να βήξετε ή να φτερνιστείτε, χρησιμοποιήστε έναν ιστό. Στη συνέχεια πετάξτε τον ιστό. Ή, βήχας ή φτερνίζομαι στον αγκώνα παρά στο χέρι σου.
• Αποφύγετε τη στενή επαφή με άτομα που είναι άρρωστα.
• Καθαρίστε αντικείμενα και επιφάνειες που αγγίζονται συχνά με οικιακά σπρέι ή μαντηλάκια καθαρισμού. Αυτές οι επιφάνειες και τα αντικείμενα περιλαμβάνουν πόμολα, μετρητές, τουαλέτες, πληκτρολόγια, tablet, τηλέφωνα, διακόπτες φωτός και άλλα.
Μερικά άτομα με COVID-19 δεν έχουν συμπτώματα και δεν γνωρίζουν ότι έχουν τον ιό ή μπορεί να μην έχουν αναπτύξει ακόμη συμπτώματα. Εξαιτίας αυτού, το CDC συνιστά να φοράτε καλύμματα προσώπου με πανί όταν είστε έξω στο κοινό. Τα καλύμματα των υφασμάτων δεν θα σας προστατεύσουν απαραίτητα από την ανάπτυξη του COVID-19, αλλά μπορούν να βοηθήσουν στην πρόληψη της εξάπλωσης του ιού στην κοινότητα. Το κάλυμμα προσώπου πρέπει να καλύπτει τη μύτη και το στόμα. Το CDC δεν συνιστά να φοράτε χειρουργικές μάσκες προσώπου ή μάσκες N95. Αυτά πρέπει να προορίζονται για τους εργαζομένους στον τομέα της υγείας, επειδή αυτές οι μάσκες είναι σε περιορισμένη προσφορά. Θυμηθείτε ότι η χρήση μάσκας προσώπου ή καλύμματος προσώπου δεν πρέπει να αντικαθιστά την κοινωνική ή σωματική απόσταση Δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι η λήψη βιταμίνης C, ακόμη και σε υψηλές δόσεις, μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη του COVID-19.
Υπάρχουν ειδικές προφυλάξεις που πρέπει να λαμβάνουν τα άτομα με καρκίνο;
Άτομα με καρκίνο, άτομα που βρίσκονται σε ενεργό θεραπεία για καρκίνο, ηλικιωμένους ασθενείς και άτομα με άλλες σοβαρές χρόνιες ιατρικές καταστάσεις, όπως πνευμονική νόσος, διαβήτης ή καρδιακές παθήσεις, μπορεί να διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο για τη σοβαρότερη μορφή COVID-19. Οι ίδιοι κανόνες ισχύουν για τα άτομα με καρκίνο όπως και για τα άτομα χωρίς καρκίνο: Φροντίστε να πλένετε καλά τα χέρια σας και να τα πλένετε συχνά. Αποφύγετε να αγγίξετε το πρόσωπό σας και αποφύγετε τη στενή επαφή με άτομα που είναι άρρωστα. Άτομα που διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να αρρωστήσουν από το COVID-19 θα πρέπει να αποφύγουν οποιαδήποτε μη απαραίτητα ταξίδια κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου της επιδημίας COVID-19. Στα περισσότερα μέρη των Ηνωμένων Πολιτειών, ισχύει η παραγγελία «καταφύγιο στη θέση» ή «διαμονή στο σπίτι» ή πρόσφατα τέθηκε σε ισχύ. Για άτομα με καρκίνο που ζουν σε αυτές τις περιοχές, μην φύγετε από το σπίτι σας, εκτός εάν είναι απολύτως απαραίτητο. Για άτομα που ζουν σε περιοχές όπου ο περιορισμός «καταφυγίου σε ισχύ» που έχει εκδοθεί από την κυβέρνηση έχει αρθεί ή βρίσκεται σε διαδικασία άρσης, είναι καλύτερο να ζήσετε σαν να υπάρχει μια τέτοια παραγγελία. Μείνετε στο σπίτι για να μειώσετε την έκθεση σε άλλα άτομα. Αποφύγετε κοινωνικές συγκεντρώσεις. Εάν πρέπει να φύγετε από το σπίτι σας, κρατήστε μια απόσταση τουλάχιστον 6 ποδιών μεταξύ σας και άλλων ανθρώπων. Βγείτε από το σπίτι σας μόνο για βασικούς λόγους, όπως η αγορά ειδών παντοπωλείου ή η παραλαβή φαρμάκων από το φαρμακείο, να φορέσετε ένα κάλυμμα ή μάσκα από πανί και να κάνετε το ταξίδι σας όσο το δυνατόν συντομότερο. Φροντίστε να έχετε αρκετά απαραίτητα φάρμακα, συνταγογραφούμενα και εξωχρηματιστηριακά, για να διαρκεί τουλάχιστον 1 μήνα. Δημιουργήστε ή ενημερώστε μια λίστα επαφών έκτακτης ανάγκης που περιλαμβάνει την οικογένεια, τους φίλους, τους γείτονες και τους πόρους της κοινότητας ή της γειτονιάς που μπορεί να σας παρέχουν πληροφορίες ή βοήθεια εάν χρειάζεστε. Για να παραμείνετε συνδεδεμένοι στο σύστημα υποστήριξής σας, συνδεθείτε ουσιαστικά με την οικογένεια και τους φίλους σας, μέσω συνομιλιών μέσω βίντεο ή τηλεφωνικών κλήσεων. Μερικά παραδείγματα τεχνολογίας που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για βίντεο ή άλλες ζωντανές συνομιλίες είναι το FaceTime, το Zoom, το Google Hangouts και οι πλατφόρμες κοινωνικών μέσων, όπως το Instagram και το Facebook.
Εάν έχετε προγραμματίσει θεραπείες για τον καρκίνο κατά τη διάρκεια της επιδημίας COVID-19, συζητήστε με τον ογκολόγο σας σχετικά με τα οφέλη και τους κινδύνους της συνέχισης ή της καθυστέρησης της θεραπείας. Εάν δεν έχετε προγραμματίσει θεραπεία για καρκίνο, αλλά έχετε προγραμματίσει ραντεβού με τον ογκολόγο σας, μπορεί να είναι πιθανό ο γιατρός να πραγματοποιήσει την επίσκεψη χρησιμοποιώντας τηλεδιάσκεψη ή τηλεϊατρική. Φροντίστε να επικοινωνήσετε με την ομάδα φροντίδας του καρκίνου για να δείτε εάν αυτό συνιστάται για εσάς. Τέλος, είναι πάντα σημαντικό να έχετε γραπτώς τις επιθυμίες σας για την υγειονομική περίθαλψη, σε περίπτωση που είστε πολύ άρρωστοι για να λάβετε αποφάσεις για τον εαυτό σας. Με αυτόν τον τρόπο, η οικογένειά σας και η ιατρική σας ομάδα θα γνωρίζουν τι είναι σημαντικό για εσάς και ποιες είναι οι επιθυμίες σας. Εάν δεν το έχετε κάνει ακόμα, τώρα είναι καλή στιγμή. Το Cancer.Net έχει πολύτιμες πληροφορίες για αυτό το θέμα. Επειδή ορισμένα νοσοκομεία και κλινικές περιορίζουν τους επισκέπτες, και μερικά δεν επιτρέπουν κανέναν επισκέπτη, η γραπτή επιθυμία υγειονομικής περίθαλψης είναι πιο σημαντική από ποτέ. Ακολουθούν ορισμένα παραδείγματα σημαντικών ερωτήσεων για να ρωτήσετε τον εαυτό σας, να συζητήσετε με τα αγαπημένα σας πρόσωπα και να γράψετε:
• Ποιο επίπεδο ποιότητας ζωής θα ήταν απαράδεκτο για μένα;
• Ποιοι είναι οι πιο σημαντικοί στόχοι μου εάν επιδεινωθεί η κατάσταση της υγείας μου;
• Εάν δεν μπορώ να μιλήσω για τον εαυτό μου, ποιο είναι το άτομο στη ζωή μου που θα ήθελα να μιλήσω για μένα;
• Ποιος δεν πρέπει να συμμετέχει στη λήψη αποφάσεων για μένα;
• Εάν η καρδιά μου σταματήσει, θέλω να κάνω CPR (καρδιοπνευμονική ανάνηψη);